«Υποχρεώσεις φορολογικού αντιπροσώπου από υποκείμενους εγκατεστημένους σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.»
Με αφορμή γραπτά και προφορικά αιτήματα ενδιαφερομένων αναφορικά με υποχρεώσεις φορολογικού αντιπροσώπου από υποκείμενους εγκατεστημένους σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διευκρινίζονται τα ακόλουθα:
1. Με τις διατάξεις της Α.Υ.Ο.1111374/9160/2152/0014/ΠΟΛ1281/26.8.1993 (ΦΕΚ 700Β’/9.9.1993) καθορίστηκαν οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία ορισμού φορολογικού αντιπροσώπου από υποκείμενους εγκατεστημένους εκτός Ελλάδας καθώς και υποχρεώσεις και δικαιώματα αυτών.
2. Με τις διατάξεις του άρθρου 36 του ν.2859/2000 (ΦΕΚ 248Α΄) όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν με το άρθρο 5 του ν.3453/2006 (ΦΕΚ 74Α΄) οι υποκείμενοι στο φόρο που είναι εγκατεστημένοι σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν διαθέτουν εγκατάσταση στην Ελλάδα δύνανται να ορίζουν φορολογικό αντιπρόσωπο, ο οποίος στην περίπτωση αυτή δεν υποχρεούται στην τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων για πράξεις που πραγματοποιεί ο εντολέας του.
3. Ενόψει των προαναφερόμενων ο κοινοτικός εντολέας, υποκείμενος στο φόρο, για τις πραγματοποιούμενες πράξεις στη χώρα μας εκδίδει τιμολόγιο από το κράτος μέλος εγκατάστασής του απευθείας προς τους πελάτες του αναγράφοντας τον Α.Φ.Μ./Φ.Π.Α. τον οποίο έχει λάβει στη χώρα μας, τα πλήρη στοιχεία της επιχείρησής του και τον Α.Φ.Μ./Φ.Π.Α. που του έχει χορηγηθεί στην κοινοτική χώρα εγκατάστασής του, τον
Α.Φ.Μ./Φ.Π.Α. του πελάτη του, την αξία, το ποσό του φόρου και τον συντελεστή του Φ.Π.Α. που αναλογεί στη συναλλαγή που πραγματοποίησε στη χώρα μας.
Ο φορολογικός αντιπρόσωπος του εν λόγω κοινοτικού εντολέα υποβάλλει τις δηλώσεις Φ.Π.Α. και αποδίδει τον οφειλόμενο φόρο με βάση τα αντίγραφα των τιμολογίων αυτών που του αποστέλλονται.
4. Τέλος, σημειώνεται ότι, οι φορολογικοί αντιπρόσωποι υποκείμενων εγκατεστημένων σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχουν υποχρέωση τήρησης του ειδικού βιβλίου φορολογικού αντιπροσώπου και μπορούν να ακυρώσουν τα θεωρημένα στοιχεία που κατέχουν.
Αριθ. 1111374/9160/2152/0014
Όροι, προϋποθέσεις και διαδικασία ορισμού φορολογικού αντιπροσώπου από υποκειμένους εγκαταστημένους εκτός Ελλάδος, υποχρεώσεις και δικαιώματα αυτών.
Καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις και τη διαδικασία ορισμού φορολογικού αντιπροσώπου από υποκειμένους στο φόρο προστιθέμενης αξίας εγκαταστημένους εκτός Ελλάδος, καθώς και τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των αντιπροσώπων αυτών, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στα επόμενα άρθρα.
Αρθρο 1
Πράξεις για τις οποίες απαιτείται ορισμός φορολογικού αντιπροσώπου.
1. Οι υποκείμενοι στο φόρο, οι οποίοι είναι εγκαταστημένοι εκτός Ελλάδος και δεν έχουν αποκτήσει τις προϋποθέσεις ώστε να θεωρηθεί ότι έχουν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος, υποχρεούνται να ορίζουν φορολογικό αντιπρόσωπο στην Ελλάδα, για οποιαδήποτε πράξη ενεργούν στο εσωτερικό της χώρας για την οποία τόπος φορολογίας είναι η Ελλάδα και ιδίως για τις ακόλουθες πράξεις: α) εισαγωγές ή ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών, β) παράδοση αγαθών ή χρησιμοποίηση αγαθών κατά τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 7 του Ν. 1642/ 86, καθώς και εξαγωγή αυτών, τα οποία κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης βρίσκονται στα εσωτερικό της χώρας,
γ) εγκατάσταση ή συναρμολόγηση αγαθών στο εσωτερικό της χώρας, από τον προμηθευτή των αγαθών,
δ) εργασίες συναφείς με ακίνητα, τα οποία βρίσκονται στην Ελλάδα,
ε) ενδοκοινοτική μεταφορά αγαθών με τόπο αναχώρησης το εσωτερικό της χώρας, εργασίες παρεπόμενες της μεταφοράς αυτής, καθώς και η διαμεσολάβηση για τις πράξεις αυτές, εφόσον ο λήπτης των υπηρεσιών αυτών δεν είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο ΦΠΑ/VIES, στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος μέλος της Κοινότητας,
στ) μίσθωση μεταφορικών μέσων, εφόσον ο εκμισθωτής είναι εγκαταστημένος εκτός Κοινότητας και ο μισθωτής είναι εγκαταστημένος στην Ελλάδα και χρησιμοποιεί το μεταφορικό μέσο στο εσωτερικό της χώρας,
ζ) πολιτιστικές, καλλιτεχνικές, αθλητικές, επιστημονικές, εκπαιδευτικές, ψυχαγωγικές ή παρόμοιες δραστηριότητες, καθώς και υπηρεσίες οργάνωσης των εκδηλώσεων αυτών ή παρεπόμενες αυτών, εφόσον εκτελούνται υλικά στο εσωτερικό της χώρας,
η) υπηρεσίες συναφείς με ενσώματα κινητά αγαθά, που βρίσκονται στην Ελλάδα, εφόσον αυτές εκτελούνται υλικά στο εσωτερικό της χώρας,
θ) παραδόσεις αγαθών κατά τη διάρκεια της μεταφοράς από την Ελλάδα προς άλλο κράτος μέλος, προς επιβάτες αεροπλάνων, πλοίων, τρένων ή αυτοκινήτων, που εκτελούν ενδοκοινοτικές μεταφορές προσώπων,
ι) πωλήσεις από απόσταση, με λήπτες πρόσωπα εγκαταστημένα στηνιΕλλάδα, εφόσον πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την φορολόγηση των πράξεων αυτών στην Ελλάδα,
ια) εισαγωγή αγαθών στην Ελλάδα, τα οποία στη συνέχεια αποστέλλονται ή μεταφέρονται σε άλλο κράτος μέλος.
2. Δεν απαιτείται ο ορισμός φορολογικού αντιπροσώπου: ι
α) για την παροχή υπηρεσιών οι οποίες εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 12, παράγραφος ,3 και 4 του Ν. 1642/86,
β) σε περίπτωση εφαρμογής μέτρων απλοποίησης τριγωνικών συναλλαγών του άρθρου 29 παράγραφος 4 περίπτωση ε' του Ν. 1642/86, όπως ισχύει.
Αρθρο 2
Διαδικασία ορισμού φορολογικού αντιπροσώπου.
1. Τα πρόσωπα που ενεργούν τις πράξεις του προηγούμενου άρθρου υποχρεούνται να ορίσουν μοναδικό φορολογικό αντιπρόσωπό τους στην Ελλάδα, πριν από την πραγματοποίηση των πράξεων αυτών.
2. Ο ορισμός του μοναδικού φορολογικού αντιπροσώπου γίνεται με σχετικό πληρεξούσιο έγγραφο, στο οποίο θα γίνεται ρητή μνεία για τη μοναδικότητα του οριζόμενου φορολογικού αντιπροσώπου. Το έγγραφο αυτό, εφόσον καταρτίζεται εκτός Ελλάδος, θεωρείται από την ελληνική προξενική αρχή του τόπου όπου είναι εγκαταστημένος ο υποκείμενος στο φόρο εντολέας.
Στην περίπτωση, που το έγγραφο αυτό καταρτίζεται εντός Ελλάδος, θεωρείται από το Προξενείο της χώρας της οποίας έχει την υπηκοότητα ή εφόσον η δραστηριότητα η σχετική με την πληρεξουσιότητα αναπτύσσεται σε άλλη χώρα από το Προξενείο της χώρας αυτής.
Με τη θεώρηση βεβαιώνεται ότι, κατά τύπο το πληρεξούσιο δεσμεύει τον εντολέα για τις πράξεις του αντιπροσώπου και κατά το δίκαιο της χώρας που είναι υπήκοος ή ασκεί τη δραστηριότητά του κατά περίπτωση ο εντολέας.
3. Ως φορολογικός αντιπρόσωπος ορίζεται πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, με εξαίρεση τα μη υποκείμενα στο φόρο νομικά πρόσωπα, το οποίο έχει την έδρα της επαγγελματικής του δραστηριότητας ή τη μόνιμη εγκατάσταασή του ή ελλείψει αυτών την κατοικία του ή τη συνήθη διαμονή του στην Ελλάδα. Το πρόσωπο αυτό πρέπει να είναι φερέγγυο, πλήρως ικανό για δικαιοπραξία, εφόσον πρόκειται για φυσικό πρόσωπο ή να λειτουργεί νόμιμα εφόσον πρόκειται για νομικό πρόσωπο, να αποδεχθεί το διορισμό του και να μην έχει υποπέσει στις παραβάσεις:
α) των διατάξεων του άρθρου 30 του Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/ 1992 ΦΕΚ 84 - Α ) που επισύρουν ανακρίβεια των βιβλίων,
β) της παραγράφου 3 του άρθρου 48 του Ν. 1642/86, όπως ισχύει.
Αρθρο 3
Υποχρεώσεις και δικαιώματα φορολογικού αντιπροσώπου. ·
1. Ο φορολογικός αντιπρόσωπος που αποδέχεται το διορισμό του, υποχρεούται να υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών για τη συγκεκριμένη αντιπροσώπευση στην αρμόδια για τη φορολογία του εισοδήματος του ΔΟΥ ή στη ΔΟΥ που έχει την έδρα της επιχείρησής του. Με τη δήλωση αυτή συνυποβάλει αντίγραφο του πληρεξουσίου εγγράφου που προβλέπεται από τις διατάξεις της παραγράφου 2 του προηγούμενου άρθρου, καθώς και υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86, περί αποδοχής του διορισμού του, ως φορολογικού αντιπροσώπου, εφόσον αυτή δεν προκύπτει από το πληρεξούσιο έγγραφο.
2. Με την υποβολή της δήλωσης έναρξης από τον αντιπρόσωπο χορηγείται στον εντολέα Αριθμός Φορολογικού Μητρώου.
Ο αριθμός αυτός αρχίζει από 98 εφόσον πρόκειται για εντολέα - νομικό πρόσωπο ή από τη σειρά των ΑΦΜ των φυσικών προσώπων, εφόσον πρόκειται για εντολέα φυσικό πρόσωπο. Σε περίπτωση μεταβολής του αντιπροσώπου ο ΑΦΜ του εντολέα παραμένει ο ίδιος, όπως και σε περίπτωση υποβολής δήλωσης παύσης και εκ νέου έναρξης εργασιών του ίδιου εντολέα, έστω και με διαφορετικό αντιπρόσωπο.
Στα στοιχεία του αντιπροσώπου στη δήλωση έναρξης του εντολέα, ως ΑΦΜ αναγράφεται ο μοναδικός ΑΦΜ (φυσικού ή νομικού προσώπου) που του έχει χορηγηθεί για τις δικές του φορολογικές υποχρεώσεις.
3. Ο φορολογικός αντιπρόσωπος έχει όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των υποκειμένων στο φόρο που απορρέουν από τις διατάξεις του Ν. 1642/86, όπως ισχύει, καθώς και του Π.Δ. 186/1992 περί Κ.Β.Σ.
Στην περίπτωση πωλήσεων από απόσταση ο φορολογικός αντιπρόσωπος θεωρείται ότι πραγματοποιεί ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών για τα αποστελλόμενα από τον εντολέα του αγαθά προς τους πελάτες τους στο εσωτερικό της χώρας.
4. Επίσης, ο φορολογικός αντιπρόσωπος, έχει ειδικότερα και τις εξής υποχρεώσεις:
α) Τηρεί εκτός από τα βιβλία που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 4 του Κ.Β.Σ., για τη δική του δραστηριότητα και «ειδικό βιβλίο φορολογικού αντιπροσώπου», για κάθε εντολέα, το οποίο θεωρείται από τον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. και στο οποίο καταχωρούνται διακεκριμένα:
αα) οι πράξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 της παρούσας,
ββ) οι πωλήσεις προς εγκατεστημένους στο εσωτερικό της χώρας πελάτες του εντολέα,
γγ) οι δαπάνες για λογαριασμό του εντολέα,
δδ) ο Φ.Π.Α. που αναλογεί.
Αντί της τήρησης χωριστού βιβλίου φορολογικού αντιπροσώπου, για κάθε εντολέα, μπορεί να θεωρηθεί και να τηρηθεί ενιαίο βιβλίο, για περισσότερους εντολείς, στο οποίο καταχωρούνται τα παραπάνω δεδομένα, σε ιδιαίτερο χώρο κατά εντολέα.
Η ενημέρωση του βιβλίου αυτού γίνεται εντός δέκα πέντε (15) ημερών από την έκδοση ή λήψη του κατά περίπτωση δικαιολογητικού.
Ως ακαθάριστα έσοδα προκειμένου να κριθεί η κατηγορία βιβλίων που υποχρεούται να τηρεί ο φορολογικός αντιπρόσωπος κατά τις διατάξεις του Κ.Β.Σ., λαμβάνονται υπόψη μόνο οι προμήθειες που λαμβάνει.
β) Εκδίδει, υποβάλλει και διαφυλάσσει τα στοιχεία που ορίζονται από τις διατάξεις του Κ.Β.Σ.
Ειδικά, στην πρίπτωση χονδρικής πώλησης αγαθών τα οποία αποστέλλονται από τον εντολέα απευθείας προς τον τελικό παραλήπτη στο εσωτερικό της χώρας, το οικείο Τιμολόγιο - Δελτίο Αποστολής εκδίδεται από το φορολογικό αντιπρόσωπο. Στην περίπτωση αυτή το Τιμολόγιο -Δελτίο Αποστολής εκδίδεται εντός της ίδιας φορολογικής περιόδου του Φ.Π.Α., με βάση το οικείο φορολογικό στοιχείο (έγγραφο) του εντολέα.
Τα φορολογικά στοιχεία του φορολογικού αντιπροσώπου, εκδίδονται από ιδιαίτερη σειρά κατά εντολέα. Στα στοιχεία αυτά πέραν από τα οριζόμενα στην παράγραφο 5 του άρθρου 18 του ΚΒΣ, αναγράφονται ακόμη τα στοιχεία και ο ΑΦΜ του εντολέα, καθώς και το ονοματεπώνυμο ή η επωνυμία, η διεύθυνση, η αρμόδια ΔΟΥ και ο Α.Φ.Μ. του φορολογικού αντιπροσώπου.
Για τη δικαιούμενη αμοιβή, ο φορολογικός αντιπρόσωπος εκδίδει προς τον εντολέα θεωρημένο τιμολόγιο, σύμφωνα με τα οριζόμενα από τις διατάξεις του άρθρου 12 του Κ.Β.Σ., το οποίο και καταχωρεί στα τηρούμενα βιβλία της επιχείρησής του.
Κατ' εξαίρεση, στις περιπτώσεις συνδρομών βιβλίων, εφημερίδων και περιοδικών, καθώς και στις περιπτώσεις λιανικών πωλήσεων αγαθών από απόσταση, όταν η έκδοση των φορολογικών στοιχείων είναι εξαιρετικά δύσκολη, ο φορολογικός αντιπρόσωπος μπορεί να μη εκδίδει τα στοιχεία του Κ.Β.Σ., με την προϋπόθεση ότι ο εντολέας αποστέλλει μηνιαία εκκαθάριση ή ότι αυτή συντάσσεται από τον φορολογικό αντιπρόσωπο από στοιχεία που του διαθέτει ο εντολέας. Με βάση την εκκαθάριση αυτή γίνεται η ενημέρωση των βιβλίων και η απόδοση του Φ.Π.Α.
Αρθρο 4
Τραπεζική εγγύηση αντί φορολογικού αντιπροσώπου.
Σε περίπτωση ευκαιριακής πραγματοποίησης πολιτιστικών, καλλιτεχνικών, αθλητικών, επιστημονικών, εκπαιδευτικών, ψυχαγωγικών ή παρόμοιων εκδηλώσεων στο εσωτερικό της χώρας, αντί του ορισμού φορολογικού αντιπροσώπου, ο υποκείμενος στο φόρο που είναι εγκαταστημένος εκτός Ελλάδας δύναται να καταθέτει εγγυητική επιστολή τραπέζης εγκαταστημένης στην Ελλάδα, η οποία να καλύπτει το ποσό του ΦΠΑ που αναλογεί στα εισιτήρια ή προσκλήσεις που προσκομίζονται για θεώρηση στη ΔΟΥ ή άλλα έσοδα που πραγματοποιεί (διαφημίσεις, κυλικείων κτλ.). Η θεώρηση ενεργείται από την αρμόδια ΔΟΥ του τόπου στον οποίο πραγματοποιείται η εκδήλωση, στο όνομα του εκμεταλλευτή, ο οποίος έχει όλες τις υποχρεώσεις του Κ.Β.Σ.
2. Μετά το πέρας της εκδήλωσης, ο υποκείμενος στο φόρο οφείλει να αποδώσει το φόρο που αναλογεί στα διατεθέντα εισιτήρια ή προσκήσεις ή άλλα έσοδα που πραγματοποίησε και να προσκομίσει για ακύρωση τα τυχόν αδιάθετα εισιτήρια. α
Η καταβολή του φόρου γίνεται με υποβολή έκτακτης προσωρινής δήλωσης στην αρμόδια ΔΟΥ. Μετά δε την καταβολή του αναλογούντος φόρου αποδεσμεύεται η κατατεθείσα εγγύηση.
Αρθρο 5
Παύση εργασιών φορολογικού αντιπροσώπου.
Σε περίπτωση που έπαυσε να ισχύει η εντολή αντιπροσώπευσης, λόγω ανάκλησης αυτής ή από οποιαδήποτε άλλη αιτία, ο φορολογικός αντιπρόσωπος υποχρεούται να υποβάλλει δήλωση παύσης εργασιών, κατά τις διατάξεις της περίπτωσης γ' της παραγράφου 1 του άρθρου 29, καθώς και τις δηλώσεις των άρθρων 29, παράγραφος 5, περιπτώσεις β' και δ' και 31 παράγραφος 1 του Ν. 1642/86, όπως ισχύει, μέχρι του χρόνου παύσης των εργασιών. Σε περίπτωση αλλαγής του φορολογικού αντιπροσώπου υποβάλλεται σχετική δήλωση μεταβολών από τον προηγούμενο φορολογικό αντιπρόσωπο στην αρμόδια ΔΟΥ.
Αρθρο 6
Τέλος έναρξης επιτηδεύματος.
Για την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 6 του άρθρου 19 του Ν. 1882/90, όπως ισχύει:
α) η νομική μορφή και τα μέλη προσδιορίζονται με υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 του φορολογικού αντιπροσώπου εφόσον αυτά δεν προκύπτουν από το πληρεξούσιο έγγραφο,
β) ως τόπος άσκησης δραστηριότητας θεωρείται ο τόπος της έδρας ή του κεντρικού του φορολογικού αντιπροσώπου.
Άρθρο 7
Λοιπές διατάξεις.
1. Οι υποχρεώσεις για τη θεώρηση στοιχείων κατ' εφαρμογή των διατάξεων του πρώτου και δεύτερου εδαφίου της παρ. 8 του άρθρου 36 του Π.Δ. 186/92 κρίνεται μόνο ως προς τα πρόσωπα των εντολέων.
2. Οι υποχρεώσεις για ασφαλιστική ενημερότητα και εγγραφή στα Επιμελητήρια κατ' εφαρμογή των διατάξεων του τρίτου και τέταρτου εδαφίου της παραγράφου 8 του άρθρου 36 του Π.Δ. 186/92 δεν εφαρμόζονται για τα πρόσωπα των εντολέων.
3. Ο εντολέας ευθύνεται αλληλεγγύως με τον φορολογικό αντιπρόσωπό του για την εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 1642/86, όπως ισχύει.
4. Από την έναρξη ισχύος της παρούσας παύουν να ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 4 της αριθ. 1002413/ 203/24/0014/ ΠΟΛ. 1004/93 απόφάσής μας.
Άρθρο 8
Έναρξη ισχύος.
Η απόφαση αυτή που ισχύει από την έκδοσή της, να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 26 Αυγούστου 1993